پژوهشگران دانشگاه صنعتی امیرکبیر موفق به بومی‌سازی دستگاه تصفیه آب‌های آلوده به روغن و مواد نفتی پالایشگاه‌ها شدند که به گفته آنها با استفاده از این دستگاه امکان بازگرداندن مجدد آب و سوخت به چرخه مصرف فراهم خواهد شد.
به گزارش ایسنا دکتر نرگس فلاح درباره جزییات پروژه پژوهشی «ساخت دستگاه حاوی پرکن برای جداسازی آب از روغن و مواد نفتی» گفت: در تمامی صنایع نفتی با پساب‌های حاوی مواد نفتی مواجه هستیم که ممکن است پساب‌های نفتی بوده و یا آب‌های زیرزمینی باشند که بر اثر نشت مخازن نفتی آلوده شده‌اند.
فلاح با تاکید بر این که درحال حاضر آب‌های زیرزمینی اکثر مناطق مجاور پالایشگاه‌ها به مواد نفتی آلوده هستند، اظهار کرد: برای بازگرداندن این آب‌ها به چرخه مصرف باید آنها را تصفیه کرد که اولین گام تصفیه، جداسازی مواد نفتی از پساب‌های آلوده است.
وی درباره معایب روش‌های سنتی تصفیه پساب‌های نفتی در کشور گفت: روش‌های سنتی که برای جداسازی آب از مواد نفتی در ایران استفاده می‌شود، کارآیی لازم را ندارند و یکی از معایب دستگاه‌های عرضه شده این است که فضای زیادی اشغال می‌کنند و دیگر اینکه، قادر به جداسازی ذرات بسیار ریز نیستند؛ بنابراین فرایند تصفیه پساب‌ها در این روش‌ها با مشکل مواجه می‌شود.
معاون پژوهشی دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر با بیان این که کشورهایی مانند آمریکا از روش‌های جدیدی که راندمان بسیار بالایی دارند برای تصفیه پساب‌های آلوده استفاده می‌کنند، خاطرنشان کرد: از آنجا که ما به دلیل تحریم‌ها، امکان دسترسی به نقشه‌ها و پتنت دستگاه‌های خارجی را نداشتیم، ایده اولیه را از آنها گرفتیم؛ ولی کل مراحل طراحی و ساخت دستگاه و بهینه سازی آن را با دانش فنی بومی به سرانجام رساندیم.
به گفته وی، این دستگاه از چندی پیش در یکی از پالایشگاه‌های کشور نصب شده و با گذراندن آزمایش‌های مختلف، موفق به دریافت تائیدیه‌های فنی، اقتصادی و زیست محیطی و ایمنی شده است.
مجری طرح درباره ویژگیهای این دستگاه گفت: قابلیت جداسازی مواد نفتی از پساب توسط این دستگاه، بالای 99 درصد است و جداسازی ذرات بسیار ریز مواد نفتی را از پساب با دقت بسیار بالا انجام می‌دهد.
به گفته وی، ابعاد و اندازه دستگاه بسته به میزان آبی که قرار است تصفیه کند، متغیر خواهد بود و می‌توان آن را در اندازه‌های بسیار کوچک آزمایشگاهی تا ابعاد بسیار بزرگ، طراحی و تولید کرد.
فلاح خاطرنشان کرد: نمونه فعلی این دستگاه با ظرفیت تصفیه 5 لیتر در ثانیه طراحی شده و در کمتر از یک ساعت، کار تصفیه را انجام می‌دهد؛ درحالی که سیستم‌های مشابه قدیمی برای تصفیه به حداقل 10 ساعت زمان نیاز داشتند و همین بالارفتن سرعت تصفیه، منجر به کوچکتر شدن اندازه دستگاه می‌شود.
عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر ادامه داد: دستگاه ساخت ما به لحاظ قیمت نیز با نمونه‌های مشابه خارجی، قابل مقایسه نیست؛ زیرا تمام قطعات آن در داخل ساخته شده و همین موضوع، قیمت تمام شده تولید را بسیار پایین‌تر می‌آورد.
وی با بیان اینکه کاربرد اصلی این دستگاه در مجتمع‌های پتروشیمی، پالایشگاه‌ها و صنایع مرتبط با نفت است، یادآور شد: استفاده از این دستگاه در صنایع نفتی بسیار مقرون به صرفه است؛ زیرا با تصفیه پساب، مواد نفتی آنها مجددا به چرخه مصرف برمی‌گردد و ارزش افزوده قابل توجهی ایجاد می‌کند.
این پژوهشگر از اجرای فاز توسعه‌ای برای این طرح خبر داد و خاطر نشان کرد: برای اینکه آب حاصل از تصفیه پساب‌های آلوده بتواند قابلیت استفاده در مصارف کشاورزی داشته باشد، یک روش تکمیلی به نام «انعقادسازی شیمی» یا «انعقادسازی الکتریکی» را برای دستگاه لحاظ کردیم.
وی در این رابطه توضیح داد: با استفاده از این روش، کیفیت آب حاصل از تصفیه کاملا با آب‌های قابل استفاده در کشاورزی، انطباق یافت و آب کاملا سالم به دست آمد که اکنون برای آبیاری فضای سبز اطراف پالایشگاه استفاده می‌شود و با توجه به بحران آب در کشور، بازیافت این آب‌ها کمک بزرگی به تامین آب موردنیاز کشاورزی و فضای سبز اطراف صنایع نفت و گاز خواهد کرد.
فلاح تاکید کرد: تصفیه پساب‌های آلوده به مواد نفتی به این روش جدید، مزایای اقتصادی و محیط زیستی فراوانی دارد؛ چرا که موجب بازگرداندن موادنفتی به چرخه مصرف می‌شود، به حفظ سلامت محیط زیست و منابع آب کمک می‌کند و آب بازیافتی به مصرف کشاورزی و آبیاری فضای سبز می‌رسد که این کار هم به کاهش آلودگی هوای اطراف صنایع نفتی منجر خواهد شد.
معاون پژوهشی دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر تصریح کرد: افزون بر بازدهی بالا، راهبری ساده و آسان برای کاربران نیز یکی دیگر از مزایای این روش است؛ ضمن اینکه این دستگاه می‌تواند در شرایط محیطی و دماهای مختلف کار کند.
طرح پژوهشی «دستگاه حاوی پرکن برای جداسازی آب از روغن و مواد نفتی» اکنون در مرحله تجاری‌سازی و انعقاد قرارداد با یکی از پالایشگاه های کشور است.
دوشنبه / ۸ شهریور